Van vervallen monument naar knusse B&B

poortgebouw

Op landgoed De Hoogstraat in Leersum vind je het Poortgebouw. Een gemeentelijk monument met een lange geschiedenis, die teruggaat tot 1915. Het heeft door de jaren heen vele functies gekend, maar raakte uiteindelijk zwaar verwaarloosd: het dak van het ene deel was volledig ingestort, samen met de verdieping eronder. En de muren die nog overeind stonden zaten vol kieren en gaten. “Precies wat we zoeken”, dachten Fons Bardoel en Sandra van Gaalen, die er hun fonkelnieuwe B&B wilden openen.

poortgebouw

Fons en Sandra wonen hun hele leven al in panden die ze verbouwen. Toen de kinderen het huis uitgingen, vonden ze het tijd worden voor een nieuw project, waar ze echt wel even zoet mee zouden zijn. Sandra: “We zeiden tegen elkaar: we kopen een ruïne.” En dat werd het Poortgebouw, dat ze in 2017 van Staatsbosbeheer kochten. Toen ze de nieuwe eigenaren werden, was eigenlijk alleen de toren nog in vrij goede conditie. “Het eerste halfjaar bestond dus vooral uit muren dichten en zooi opruimen”, zegt Fons. 

“Maar ook uit brainstormen en plannen maken. Algauw kwamen we op het idee om hier een B&B te beginnen. Een mooie manier om inkomsten te genereren, wat belangrijk is bij zo’n monument.” 

Fijne samenwerking 

Fons en Sandra legden hun plannen al vroeg voor aan de gemeente en de monumentencommissie. Sandra: “Hier kwamen we in contact met Anne van Rooij, adviseur monumenten en cultuurhistorie bij de gemeente. Zij heeft altijd fijn met ons meegedacht.” Anne vult aan: “Ik ben enorm blij met eigenaren als Fons en Sandra. Het behoud van monumenten kan alleen met mensen die hun schouders eronder willen zetten. Overigens hebben wij voor buitenplaatsen flexibele bepalingen opgenomen in onze bestemmingsplannen. Hiermee kan in een bestaand gebouw eenvoudiger een andere functie worden ondergebracht. Zoals een B&B, dat als economische drager dient voor de instandhouding van het monument. Iets wat we zelf ook heel belangrijk vinden, natuurlijk.” 

Door de vroege gesprekken met zowel de gemeente als de monumentencommissie, bespaarden Fons en Sandra veel tijd en konden ze snel aan de slag. Al zou het al met al alsnog een lang traject worden. “Voor mij stond alleen de volgorde van het werk vast, niet het tempo”, zegt Fons. Er komt dan ook veel kijken bij het restaureren van zo’n vervallen monument. Het pand kreeg nieuwe tuindeuren, een oud raam is teruggebracht in de oude staat en diverse rotte kozijnen moesten worden vervangen. Grootste uitdaging was misschien wel de isolatie van de B&B. Fons: “Het dak en de vloeren hebben we als eerst geïsoleerd. Voor de muren hebben we een bevriende bouwfysicus ingeschakeld. Isoleren zonder vochtproblemen veroorzaken is namelijk een ingewikkeld vraagstuk.” 

poortgebouw

De Monumenten Community  

Voor dit soort ingewikkelde vraagstukken zijn Fons en Sandra aangesloten bij de Monumenten Community van het Restauratiefonds. Dé ontmoetingsplek voor monumenteigenaren, waar zij hun ervaringen kunnen delen en tips kunnen inwinnen van professionals met jarenlange ervaring en specialistische kennis. “Monumenteigenaren zijn een belangrijke kennisbron voor andere monumenteigenaren”, zegt Barbara Geus, monumentencoach bij het Restauratiefonds. “Mensen die nog aan het begin staan van hun droom om van een monument een bijzondere woon- of werkplek te maken. Hen kunnen we in contact brengen meer ervaringsdeskundigen of specialisten die graag hun kennis delen. Zo zijn we meer dan een geldverstrekker, maar echt een verbindende factor tussen mensen met hetzelfde doel voor ogen: het behoud van monumenten.” 

poortgebouw

Over dit project 

  • Monumentstatus: gemeentelijk monument
  • Eigenaren: Fons Bardoel en Sandra van Gaalen
  • Oude functie: poortgebouw van Landgoed de Hoogstraat
  • Nieuwe functie: B&B
  • Restauratiejaar: 2017 
poortgebouw